Bệnh lý xương khớp là một trong những nhóm bệnh lý khá phổ biến ở những người ở trong độ tuổi khoảng 45 trở lên. Tuổi tác, cũng như việc thay đổi nội tiết tố, hoạt động khiêng vác nặng, hay sinh hoạt sai tư thế là các nguyên nhân gây nên tình trạng bệnh lý xương khớp thường gặp. Dưới đây sẽ là top 7 các bệnh xương khớp phổ biến đối với người Việt Nam hiện nay.
1. Bệnh lý xương khớp thoái hóa
Bệnh lý xương khớp bị thoái hóa là một trong những tình trạng tổn thương các phần sụn khớp và cả phần xương bên dưới sụn, sẽ có những phản ứng viêm và làm giảm bớt dịch khớp. Nguyên nhân thường gây ra thoái hóa khớp sẽ chủ yếu do tuổi cao, cũng như bên cạnh đó sẽ còn có những yếu tố thuận lợi như là: di truyền, hay tình trạng béo phì, còn có các vi chấn thương thường xảy ra thường xuyên ở trong các khớp, hay viêm khớp dạng thấp, hoặc nhiễm trùng khớp, cũng như có tiền sử chấn thương mạnh ở tại các khớp như: bị ngã, bị tai nạn lao động, hoặc là tai nạn thể thao…
Những triệu chứng của bệnh lý thoái hóa khớp sẽ bao gồm:
- Đau nhức ở vùng quanh khớp: Ở những vùng xung quanh sụn khớp bị thoái hóa thì sẽ thường xuất hiện các cơn đau âm ỉ, lúc đầu thì người bệnh sẽ đặc biệt cần phải nghỉ ngơi là những cơn đau sẽ giảm nhưng khi bệnh lý trở nặng thì những cơn đau kéo dài và có thể đau dữ dội hơn.
- Tình trạng cứng khớp: Cứng khớp vào buổi sáng là một trong những triệu chứng thường gặp đối với bệnh lý xương khớp thoái hóa. Biểu hiện rõ nhất khi các bệnh nhân ngủ dậy, cũng như khó cử động ở các khớp đang bị thoái hóa, hoặc đau, sau khoảng tầm 30 phút mới có thể hoạt động bình thường trở lại.
- Khớp xương bị biến dạng: Đây có thể là bệnh lý xương khớp mà ở các vùng khớp thoái hóa sẽ có thể bị sưng to lên hoặc những bó cơ sẽ bị teo nhỏ lại.
- Hạn chế việc hoạt động: Các hoạt động ở trong đời sống sinh hoạt hàng ngày sẽ có thể bị hạn chế như là cúi đầu sát đất, hoặc quay cổ ra sau.
Có rất nhiều các phương pháp điều trị bệnh lý xương khớp thoái hóa như sau:
- Điều trị mà không dùng thuốc nếu như các bệnh nhân được hướng dẫn để giảm cân khi đang bị thừa cân, hướng dẫn các phương pháp để tập luyện chống thoái hóa xương khớp gối hiệu quả; hỗ trợ điều trị vật lý trị liệu để có thể giảm đau, sửa chữa những tư thế xấu và duy trì được dinh dưỡng cơ ở xung quanh các khớp, điều trị những cơn đau gân và cơ kết hợp, tránh cho các khớp gối bị tổn thương không bị hoạt động quá tải.
- Điều trị bệnh lý xương khớp qua việc sử dụng thuốc: Các loại thuốc chống viêm và giảm đau (đường uống, hay bôi tại chỗ, hoặc tiêm vào bên trong khớp gối), những loại thuốc chống thoái hóa khớp sẽ có tác dụng chậm (như là Glucosamine sulfate và cả chondroitin sulfate, hay Diacerein, hoặc piascledine,…).
- Điều trị bệnh lý xương khớp nhờ phẫu thuật: Điều trị thông qua hình thức nội soi khớp ( như cắt lọc, hay bào, hoặc rửa khớp), khoan hãy kích thích tạo ra xương, cũng như cấy ghép tế bào sụn, hoặc mổ thay khớp.
2. Bệnh lý viêm xương khớp dạng thấp
Bệnh lý xương khớp như viêm khớp dạng thấp là một trong các bệnh lý viêm mạn tính, có gây nên những sự ảnh hưởng toàn thân, cũng như đặc biệt là gây nên tình trạng viêm khớp, các biểu hiện sưng, hay nóng, đỏ, hoặc cứng khớp và cả giới hạn việc cử động. Bất kỳ khớp nào cũng có thể bị ảnh hưởng, nhưng thường gặp nhất là các khớp nhỏ ở khu vực bàn tay và cả bàn chân.
Ngoài khớp thì các cơ quan khác cũng sẽ có thể bị tổn thương như là tim, phổi, hay da, mắt. Bệnh lý xương khớp như là viêm khớp dạng thấp sẽ có thể xảy ra ở cả hai bên cơ thể.
Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý xương khớp tự miễn nên hiện nay hoàn toàn vẫn chưa có được phương pháp điều trị cụ thể để khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên theo như các nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra rằng những triệu chứng có nhiều khả năng sẽ có thể thuyên giảm khi can thiệp điều trị bắt đầu sớm với một số thuốc có tên gọi là DMARDs (disease-modifying antirheumatic drugs).
3. Bệnh lý xương khớp – thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm là một trong những bệnh lý xương khớp khi nhân nhầy của đĩa đệm ở cột sống bị chệch ra khỏi vị trí vốn có bình thường, xuyên qua cá dây chằng chèn ép vào những rễ thần kinh gây nên tình trạng tê bì, đau nhức.
Nguyên nhân thường gây nên bệnh lý xương khớp như thoát vị đĩa đệm thường là do các yếu tố như: di truyền, hoặc tư thế sai ở trong lao động, vận động, hoặc là thoái hóa tự nhiên, không may bị tai nạn, hay bị chấn thương cột sống. Trên thực tế, thông thường hay gặp phải hiện tượng đau lan tỏa từ khu vực thắt lưng xuống đến chân (tương tự như đau dây thần kinh tọa) do bệnh lý thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng gây nên thường là phổ biến nhất.
4. Bệnh lý xương khớp gai cột sống
Bệnh lý xương khớp gai cột sống là tình trạng phát triển thêm của phần xương thừa ở trên thân đốt, hoặc đĩa sụn hay dây chằng quanh các khớp do đĩa sụn và cả xương bị thoái hóa lâu ngày, mặt xương khớp sẽ nhọn và các gai mọc ra sẽ chèn ép lên hệ thống dây thần kinh gây ra tình trạng đau nhói.
Phần lớn các bệnh nhân sẽ thường không cảm thấy bất cứ một triệu chứng gì ở trong khoảng thời gian đầu. Tuy nhiên khi các bệnh lý bắt đầu trở nặng, các gai cọ xát với những phần xương khác hoặc là các phần mềm ở xung quanh như là dây chằng, rễ dây thần kinh thì sẽ gây ra các cơn đau mới dần dần xuất hiện.
Một số những triệu chứng của bệnh lý xương khớp gai cột sống sẽ là:
- Các cơn đau thường sẽ xuất hiện ở cổ, hoặc thắt lưng, đặc biệt là khi các bệnh nhân đứng hoặc là đi lại.
- Trường hợp trở nặng thì sẽ bị đau tê ở cổ lan qua cả hai cánh tay, cảm giác đau ở vùng lưng, sau đó lan dọc xuống dưới hai chân.
- Cơn đau tăng lên khi người bệnh đi lại hay bắt đầu vận động nhiều. Các cơn đau tăng lên khi cử động, cũng như giảm khi được nghỉ do đó sẽ đưa tới những giới hạn cử động ở những khu vực này.
5. Bệnh lý đau dây thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa là một cụm từ mô tả về tình trạng bệnh lý xương khớp có các cơn đau lan từ vùng mông xuống dọc theo các đường đi của các dây thần kinh tọa. Những nguyên nhân thường gây ra tình trạng đau thần kinh tọa sẽ bao gồm có như:
- Bệnh lý thoát vị đĩa đệm: Đây sẽ là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất, với những khối lồi ra của phần đĩa đệm sẽ làm đè ép vào các dây thần kinh tọa và gây nên tình trạng đau nhói.
- Bệnh lý xương khớp thoái hoá cột sống thắt lưng: Thoái hoá sẽ thường gây ra tình trạng gai xương xâm lấn vào trong lỗ liên đốt cột sống, là những nơi dây thần kinh tọa sẽ thoát ra khỏi đường cong cột sống, gai xương đã đủ lớn sẽ tác động tới hệ thống dây thần kinh tọa mà gây ra các cơn đau. Đôi khi tình trạng thoái hoá làm hẹp ống sống cũng sẽ là một trong những nguyên nhân gây nên các cơn đau.
- Bệnh lý xương khớp trượt đốt sống: Khi gặp tình trạng trượt đốt sống sẽ có thể làm hẹp lỗ liên đốt cột sống gây nên những tác động vào khu vực dây thần kinh tọa gây nên cơn đau.
Ngoài ra, thì những nguyên nhân khác có thể gây nên tình trạng bệnh lý xương khớp đau thần kinh tọa sẽ còn do khả năng chấn thương, hoặc viêm…
6. Bệnh lý xương khớp thoái hóa cột sống
Thoái hóa cột sống là một trong những bệnh lý xương khớp bắt đầu từ sau khoảng tuổi 30, khi tuổi càng cao thì các quá trình thoái hóa sẽ diễn ra càng nhanh.
Thoái hóa thường sẽ tác động trực tiếp đến cả sụn, hoặc xương dưới sụn và cả màng hoạt dịch khớp, trong đó thì các tế bào sụn khớp và cả xương dưới sụn sẽ là quan trọng gần như hàng đầu. Trong toàn bộ hệ thống cột sống thì sẽ có 3 vùng thường xuyên xảy ra tình trạng thoái hóa và tùy thuộc vào mỗi một vị trí mà có một vài các triệu chứng bệnh lý xương khớp thoái hóa cột sống hoàn toàn khác nhau:
- Bệnh lý xương khớp thoái hóa cột sống cổ: Các bệnh nhân gặp tình trạng thoái hóa vùng cổ sẽ có các triệu chứng như là đau ê ẩm ở quanh vùng cổ (hay vùng sau gáy), đau nhức lan sang vùng bả vai, cũng có thể lan xuống sang cả cánh tay. Thậm chí, với những người đã bị nặng thì có thể bị tê bì xuống cả đốt ngón tay hoặc là đau nhức lan lên đến đỉnh đầu, hoặc bị ù tai, hay tức hốc mắt…
- Thoái hóa cột sống lưng: Đây là bệnh lý xương khớp thường có biểu hiện hay gặp như là đau nhức thường xuyên ở vùng thắt lưng. Khi bệnh lý tiến triển có phần nặng hơn, thì người bệnh sẽ có thể bị tê bì dọc từ vùng mông xuống đến chân, thậm chí sẽ còn đau nhức cả ở vùng bàn chân.
- Thoái hóa ở vùng cột sống ngang ngực: Bệnh lý xương khớp này khá ít gặp hơn so với 2 trường hợp ở trên, bệnh nhân sẽ thường có những biểu hiện như đau ngang lưng, hoặc đau kéo ra trước ngực, thậm chí là có thể gây tức ngực và khó thở.
7. Bệnh lý loãng xương
Loãng xương là một trong những bệnh lý xương khớp tạo nên bởi rối loạn chuyển hóa của các bộ xương làm giảm đi sức mạnh của xương dẫn đến tình trạng làm tăng nguy cơ bị gãy xương. Sức mạnh của xương khớp sẽ được phản ánh thông qua cả hai yếu tố: khối lượng về xương và cả chất lượng xương.
Nguyên nhân gây nên bệnh lý loãng xương thường có thể là do sự thay đổi nội tiết tố, hoặc là tuổi tác, hay do việc dùng thuốc… Đặc biệt đối với những phụ nữ, tốc độ bị mất xương ở trong giai đoạn mãn kinh thường từ 1 – 3% mỗi năm, thường sẽ kéo dài từ 5 – 10 năm sau khi đã mãn kinh.
Trên đây là những bệnh lý xương khớp phổ biến đối với người dân Việt Nam hiện nay. Bệnh xương khớp thường gây ra những biến chứng nặng nề gây nên sự ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt, do đó mỗi chúng ta đều nên chú ý đến việc thăm khám để phát hiện và can thiệp kịp thời.
